Олбані
Штат Новы Ёрк, ЗША, травень 2008
Google Мапы, Яндэкс.Мапы
Натуральна, гэтая назва ня мае ніякага дачыненьня ані да Альбаніі, ні тым больш да некалі папулярнага ў рунэце «олбанскага языка». Олбані — адміністрацыйная сталіца штата Нью-Ёрк.
На мапе гэты горад паказваецца маленькім кружком (насельніцтва менш за сто тысяч), таму я ўяўляў яго даволі невялікім. Як аказалася, гэта ўсё ж не пасёлак гарадзкога тыпу.
Высотныя будынкі ў цэнтры зьлёгку нагадвалі Манхэтэн.
А на галоўнай вуліцы адчуваўся хуткі тэмп жыцьця.
Але дастаткова было з яе зьвярнуць, як адразу прыходзіла разуменьне, што ты не ў мэгаполісе.
А хутчэй проста ў райцэнтры. Буйная вуліца трохі ажыўленая.
Але далейшы шпацыр пакідае хутчэй за такое ўражаньне (гэта апоўдні працоўнага дня).
Далей — зусім ужо правінцыйная ўтульнасць.
Мужык спакойна адпачывае сабе ў плаўках на набярэжнай Гудзона, хоць да цэнтра усяго пару крокаў.
Адразу заўважаеш добразычлівасьць людзей. Ветлыя нават нэгры — чорны мужык ў аўтамабілі, убачыўшы мяне, паказвае вялікі палец - «усё клясна!»
Сам горад прыемна зялёны — мабыць, больш за ўсё ён мне запомніўся менавіта пах квітнеючых дрэў.
На будаўнічых лясох падвешаныя кветкавыя гаршчкі.
У тым, што гэта сталіца штата, ўсумніцца нельга — пра гэта згадваецца ўсюды.
Многія лічаць, што ў амэрыканскіх гарадох усё занята выключна зашклёнымі скрынкамі. Гэта ня так — шмат дзе, асабліва ва ўсходняй частцы краіны, «эўрапейская» забудова ўзору XVI і XIX стагодзьдзяў — зусім ня рэдкасьць. Олбані быў заснаваны ажно ў 1614 годзе.
Нават брукі ёсць.
Аднак, у адрозненьне ад Эўропы, тут у прынцыпе не існуе паняцьця «гістарычнага аблічча». Ўторкнуць шклабэтонны хмарачос паміж двума старадаўнімі будынкамі лічыцца ў парадку рэчаў. Зусім як у нас у Расеі.
Таму досыць паглядзець у іншы бок, і старасьвецкі краявід змьяніцца на дэкарацыі да фільма «Згадаць усё».
Азірнешся яшчэ раз, і вакол ужо негрыцянскае гета.
Часам такія спалучэньні выглядаюць дзіўна.
Олбані, тым ня менш, пакідае вельмі прыемнае ўражаньне. Горад, у якім выбаіна на бэтонным падмурку маста акуратна і з густам намаляваная, проста ня можа яго не пакінуць.
Пажарны кран таксама мае сваю ўласную форму.
Тут змагаюцца з паленьнем.
І прывітаюць здаровы лад жыцьця. Спэцыяльныя рамы для паркоўкі ровара расстаўленыя насупраць кожнага будынка.
А ў аўтобусаў наперадзе маецца трымальнік, каб роварыст не ламаў галаву, што рабіць з жалезным канём, калі раптам трэба будзе скарыстацца грамадзкім транспартам.
Каб чакаць транспарт было зручна, усе аўтобусныя прыпынкі зашклёныя.
Калі б пра Олбані распавядалі ў савецкім прагнозе надвор'я, у якасьці застаўкі напэўна бы ўзялі «Плошчу імпэрскага штата» — ансамбль урадавых будынкаў у духу соцрэалізму 1970-х гадоў (менавіта тады ён і быў пабудаваны). Чатыры будынкі, два зь якіх бачныя на гэтым здымку, нагадваюць пастаўленыя вэртыкальна флэшкі.
У гэтых будынках камфортна размясьціўся б абласны ДК.
А ў якасьці вянка тварэньня выступае велізарная лятаючая талерка ў цэнтры.
Гэтыя будынкі, напэўна, плянаваліся як гарманічны дадатак да ўрадавага Капітолія.
Але агульнае ўражаньне засталося такім.
Што тычыцца назвы (якая па-ангельску запісваецца як «Albany»), то да Альбаніі яно, зразумела, ня мае ніякага дачыненьня. Горад быў названы ў гонар Джэймса II, герцага Олбані, які потым стаў ангельскім каралём.
Да Манрэаля было яшчэ некалькі гадзін язды, таму я ня стаў затрымлівацца.
* * *
Спыніўшыся на прыдарожнай запраўцы, прамінуў кананічную паўночнаамэрыканскую вёску.
Мяжа ЗША, мабыць, самая адкрытая ў сьвеце — на выезд. Ніякіх блёк-пастоў, ніякай мытні, ніякіх праверак дакумэнтаў або хоць бы скіданьня хуткасьці — выезд вольны (натуральна, гэта не датычыцца зваротнага кірунку — там шманяюць па поўнай, па меншай меры калі вы замежнік). Аднак, адсутнасьць выязнога кантролю амэрыканцаў цалкам кампэнсуецца уязным у канадцаў. Стаяць на мяжы прыйшлося каля гадзіны.